Zuurbranden – Pyrosis of “het zuur”

De meesten – van jong tot oud – kennen ongetwijfeld dat branderig gevoel dat in de slokdarm opstijgt tot in de keel en gepaard gaat met oprispingen, en het terugvroegen van een zure en branderige vloeistof tot in de keel.

Pyrosis is het gevolg van het terugvloeien van maagvloeistoffen naar de slokdarm en heeft soms vaak te maken met hiatushernia of met een te gemakkelijke doorgang van maagvloeistof naar de slokdarm.

Maar niet in het minst heeft ”het zuur” te maken met slechte voedsel- combinaties: gisting van zetmeel en suikers met azijnzuurvorming. We komen hier op terug bij de voedselcombinaties.

De onaangename gewaarwording wordt om. versterkt als men neerligt.

Pijnen van het type ”gastritis” met eveneens een branderig gevoel, worden doorgaans bekeken als een banaal en te verwaarlozen feit dat toch iedereen wel eens overkomt… Omdat men vindt dat dit louter veroorzaakt wordt door de maaltijd, volstaan het om gewoon af te wachten… dan gaat het wel over. Maar voor sommigen is ”het zuur” dagelijkse kost.

Het treedt vooral op als men prikkelende dingen als specerijen, alcohol of sterke koffie heeft genuttigd en zware maaltijden gebruikt.

Wat te doen tegen zuurbrand?

• Bij voorkeur op de buik slapen en in- dien mogelijk op de linkerkant.
• Niet gaan liggen na het eten.
• Geen knellende kleding dragen.
• Vermageren als u zwaarlijvig bent.
• Geen overvloedige maaltijd maar liever kleine en lichte maaltijden nuttigen.
• Juist combineren, of beter: zo weinig mogelijk combineren.
• Niet drinken bij of na het eten
• Minder eiwitten en vetten gebruiken
• Voorzichtig met geconcentreerd voedsel.
• Voorzichtig met suiker, suikerhoudend en natuurlijk suikerrijk voedsel.
• Voedsel en drank vermijden die lucht bevatten, zoals cake, chocolaschuimpjes, slagroom, koolzuurhoudende dranken.
• Vet (vooral gebakken) vermijden.
• Prikkelende voedingswaren en dranken sterk reduceren: geen koffie, specerijen, chocolade, peper enz.
• ‘s Avonds vroeg eten.
• Medicijnen vermijden (ook zuuronderdrukkers)
• Het zuur-basen-evenwicht nauwkeurig toepassen.

En ten slotte : niet roken en zo weinig mogelijk alcohol ! Noteer : gisting van voedsel zorgt ervoor dat je zélf alcohol produceert in je lichaam.

Slikpijn

Men heeft het wel eens over ”krop in de keel. Het is een ongemak dat men vaak voelt als men enorm zenuwachtig is, bv. na een traumatische gebeurtenis, een scheiding, overlijden of ontslag. Als mensen emotioneel in de knoop liggen kan hun zin in voedsel voor een tijd weg zijn. Dit gaat pas over wanneer ze een normale gezonde interesse krijgen in het leven.

Soms is slikpijn te wijten aan verbranding van de slokdarm of aan het eten van te heet of te koud voedsel. De pijn kan echter ook veroorzaak worden door de aanwezigheid van iets dat er niet hoort te zijn.

Als er oppervlaktebeschadiging is achter in de keel kan het goed zijn om regelmatig een stokje Aloë Vera sap te gebruiken.

Braken

Als de maaginhoud in een krachtige oprisping via de mond wordt uitgestoten, spreken we van braken. De maaginhoud of een gedeelte ervan wordt in een soort maagkramp teruggestoten door de slokdarm.

Hevig braken na overdaad van voeding of alcohol vraagt slechts zelden een speciale behandeling. Wanneer dit slechts zelden voorkomt is het een soort natuurlijke reactie van de maag op voedsel die een ontstellende werking heeft op de maag.

Braken kan te maken hebben met de onverteerbaarheid van het voedsel’, en dit kan ook teweeggebracht worden door vergiftiging ten gevolge van microbiële vergiften die zich hebben opgestapeld in bedorven of slecht bewaarde eetwaren. Het braken wordt dan veroorzaakt door maagirritatie. In dat geval zal het verwijderen van het betrokken voedingswaar, gevolgd door een korte sapvastenperiode van een dag of twee, de symptomen doen verdwijnen. Herhaaldelijk braken wijst altijd op een of andere verstoring, van eenvoudige buikgriep tot maagkanker, of andere lichte tot ernstige verstoring.

Noteer dat braakneigingen net als ieder ander symptoom een signaalfunktie hebben. Het heeft dan ook geen zin om te proberen ”er iets in te houden” terwijl het lichaam het eruit wil.

Als de maag van streek is tengevolge van overprikkeling, medicijnen, scherpe stoffen…, kan men de maag het beste laten rusten. De maag is een shock orgaan en je kan de maag beter wat ontzien. Bij platte rust kan je een warme kruik op de maag-leverzone aanbrengen om te helpen ontspannen.Men kan ook werken met typische maagkruiden zoals zoethout, kamille, venkel, Aloë Vera om het spanningsgevoel te overbruggen.

Pijn-Bovenbuik

Gaat het om een branderige pijn die zich twee tot drie uur na de maaltijden voordoet en die tot bedaren komt door opnieuw te eten en vooral door het nemen van maagzuur bindende middelen, dan kan dit wijzen op het bestaan van een maagzweer of zweer aan de twaalfvingerige darm.

Noteer: de meeste mensen hebben een nerveuze maag. En mensen grijpen al te gemakkelijk naar eten om de laagspanning tot rust te brengen. Infeide proberen zij de nerveuze maagsensaties te verdoven door de maag vol te proppen. Dat leidt tot overmatig eten en kan zo uitgroeien dat mensen zelfs midden in de nacht opstaan om nog iets te eten, omdat ze niet kunnen leven met een lege maag.

Dat is voor velen ook het probleem bij de overgang naar de fruitvoeding : zij hebben moeite met dat lege gevoel in dé maag, waarbij de abnormale sensaties van de maag de bovenhand krijgen. In feite moet de maag de kans krijgen zich weer op te bouwen. Daarom is een sapvasten kuur zo’n fantastisch goede overgang naar een betere voeding. Na enkele dagen doorbijten of groentensap kuur, al of niet in combinatie met Aloë Vera herstelt het maag- slijmvlies zich. Werk ook aan een positieve innerlijke houding.

Let op: een plotse pijn, als een dolk- steek, wijst op het doorbreken van een maag – of darmzweer (perforatie). In dat geval moet men een dokter raadplegen.

Een dode, maar in scheuten optredende ”buikpijn”, na de maaltijden, kan ook veroorzaakt worden door chronische alvleesklierontsteking (pancreatitis); gaat het om een aanstevende pijn die optreedt na een visrijke maaltijd, dan kan dit wijzen op een galsteen of een ontsteking van de galblaas.

Meestal is een ”zware maag” (gepaard gaand met misselijkheid, opgeblazen gevoel, slaperigheid na de maaltijden, oprispingen) functioneel van aard, d.w.z. niet het symptoom van een ziekte, maar van een overbelaste spijsvertering. Daar kan men wat aan doen met een aangepast voedingspatroon.

Wat te doen als u last hebt van een zware, opgeblazen maag?

Vermijd vet voedsel : Vet voedsel is het moeilijkst te verteren voedsel! – dus:

• geen vet vlees
• geen vette vis
• geen vette zuivelproducten
• geen gebraden of gefrituurde gerechten
• geen ”zware groenten en fruit (bonen, spruitjes, bananen, noten, …)
• geen mayonaise
• Gebruik zo weinig mogelijk eiwit- concentraten.
  Ook deze zijn moeilijk verteerbaar en bevatten vaak ook heel veel vet (vooral noten).
• Vermijd Lucht te slikken:
• eet en drink rustig
• vermijd om tijdens het eten druk te praten of te discussiëren.
• adem juist – spreek zonder lucht te happen.
• geen voedsel en drank waarin lucht zit
• geen kauwgom

Pijn-Onderbuik

Bij hevige pijn van dit type moet de oorzaak niet altijd bij de spijsvertering worden gezocht. Hij is soms afkomstig van diverticulitis, blindedarmontsteking of darmverstopping. In dat geval zal medische begeleiding noodzakelijk zijn.

Gaat het om aanstevende pijn, dan moet u niet zomaar denken aan een blindedarmontsteking. Diffuse, niet echt te lokaliseren en terugkerende pijn, met krampen die vaak geassocieerd worden met darmtransport problemen, komen veeleer voor bij angstige mensen of personen met stress, van wie het Levensritme of de Levensgewoonten uit evenwicht zijn. Men heeft het dan over ”irritable colon’! (Eng.), spastisch colon. Men spreekt ook van het lrritable Bowel Syndrome (IBS) waarbij de darm abnormale samentrekkingen te zien geeft.

Let op: treedt de pijn meer plots op, dan is er misschien sprake van girale gastro-enteritis, beter gekend als buikgriep of, vooral bij kinderen, een parasiet .

Wat te doen als men regelmatig ”darmkrampen ” heeft?

Waarschijnlijk gaat het dan om stoornissen met een psychische oorsprong (bv. angstgevoelens) en dus moeten die aangepakt worden.

Noteer dat alle vormen van intoxicatie en prikkeling invloeden hebben op de autonome spieren van de darm. Lichaamsvervuiling, verzuring, scherpe stoffen… kunnen allemaal een reeks spastische kramptoestanden veroorzaken die wij kennen onder de naam IBS.

Darmgassen

Ieder normaal gezond mens produceert een kleine hoeveelheid gassen tijdens de spijsvertering. Daar is in wezen geen enkel probleem mee . Eigenlijk is de totale hoeveelheid gassen in heel het spijsverteringskanaal niet meer dan 100 tot 200 ml.

Die gassen bestaan uit stikstof, zuurstof, kooldioxide, waterstof en methaan. Ze zijn reukloos. Eventuele geur is afkomstig van de sulfide, de ammoniak en vluchtige aminozuren die vrijkomen bij het ontbinden van de eiwitten door de bacteriën. De hoeveelheid gassen die vrijkomt wisselt naar gelang van het soort voeding.

Uit het boek van Dr. Nolfi (Rauwkosttherapie) noteren we over gassen het volgende fragment:

De bereiding van het voedsel door koken, bakken of braden, door vele dingen te mengen, te vullen met suiker zout en kruiden, opdat het toch “ergens” naar zou smaken, hebben wij langzamerhand zo consequent doorgevoerd dat wij, uitgezonderd het beetje rauwe vruchten, hetwelk wij in onze jeugd des zomers kregen, praktisch gesproken leefden we van ”dood” voedsel.

Dit ”dode” voedsel, ongeacht of het nu afkomstig is van het planten- of van het dierenrijk, heeft slechts één doel: het moet rotten, gisten en in humus veranderen, welke omzettingen bijzonder vlug beginnen in ons organisme met zijn temperatuur van 37 graden celcius.

Gedurende dit rottingsproces ontwikkelen zich een menigte stinkende gifstoffen, welke deels riekende ontlasting vormen en deels bij de spijsvertering worden opgenomen in het bloed en dit verontreinigen.

Het onzuivere bloed stroomt verder en vergiftigt alle organen. Het kan het organisme niet geven wat het nodig heeft en het kan de slakken niet afvoeren, omdat het reeds bij voorbaat overbelast is. Het gevolg is, dat wij deze giffen gedeeltelijk in ons lichaam houden.

Tegen deze giffen strijdt het organisme door tegengiffen te ontwikkelen, doch het voert een altijd verloren strijd en wordt langzamerhand verzwakt. Wij raken door zuren vergiftigd, slap, vermoeid, gedeprimeerd, ziek, en verkalkt.

Een gisting van zuivere rauwkost geeft slechts koolzuur zonder onaangename geur.

Van deze laatste moeten we dus slechts weinig problemen verwachten.

Het grootste deel van de darmgassen ontsnapt via natuurlijke weg, maar een deel komt via de darm in de bloedvaten en vandaar in de longen terecht, vanwaar het wordt uitgeademd.

Dit is o.m. een reden voor ‘slechte adem’. Stikstof en zuurstof zijn afkomstig van mee ingeslikte lucht. Kooldioxide, waterstof en methaan komen hoofdzakelijk van suikers die onder invloed van de darmflora vergisten.

Suikers of koolhydraten die gasvorming bevorderen zijn van tweeërlei aard:

verteerbare koolhydraten, zoals:

• lactose in melk en melk produkten
• zetmeel in bloem, brood, deegwaren
• fructose in fruit en dranken op basis van fruit
• diverse suikers en suikersurrogaten in snoep, tussendoortjes en desserts.

De meeste problemen moeten echter niet verwacht worden van de suikers zélf maar van hun combinatie met andere voedingsstoffen.

niet-verteerbare koolhydraten, zoals:

• celstof (cellulose) in volkorenbrood, peulvruchten e.a. voedingsmiddelen
• pectine in zemelen, fruit, groenten

Let op: een voeding rijk aan celstof en voedingsvezels bevordert gasvorming in de dikke darm en een vegetarisch of aanverwant voedingspatroon kan hetzelfde ongemak met zich brengen vooral bij veel gekookte voeding. Niettemin zijn vezels nuttig om constipatie te voorkomen. De oplossing schuilt in een juiste dosering. Dit is één van de redenen waarom tal van voedingsautoriteiten een gedeelte van de rauwkost gebruiken onder de vorm van rauwe sappen.

Noteer bovendien dat de vorming van darmsappen dikwijls in relatie staat tot de toestand van het bacterieel leven in de darm.

De aanwezigheid van darmgassen veroorzaakt drie soorten klachten:

• oprispingen
• opgeblazen gevoel
• winderigheid
• oprispingen

Oprispingen of ”boeren” zijn fysiologisch noodzakelijk: de maag moet immers de lucht die samen met eten is ”ingeslikt”, weer buiten krijgen.

Zijn de oprispingen talrijk, dan komt dat doordat men te veel lucht mee binnen neemt. Daarnaast zijn voor dat fenomeen ook pathologische oorzaken, zoals maag- en darmzweer en ontsteking van de slokdarmwand (oesophagitis).

Om die oprispingen te voorkomen:

• vermijd voedsel en drank die lucht bevatten : gebak en koolzuurhoudende dranken.
• beperk stressfactoren, die vaak meespelen: neem de tijd voor de maaltijd, zonder haast en zo regel- matig mogelijk.
• leer juist kauwen en slikken.

Opgeblazen gevoel

Ook gekend onder de naam ”meteorisme” = opgeblazenheid of opzwelling van de buik als gevolg van gassen in de darm. Het gevoel daarvan is onaangenaam maar niet altijd objectief. Abnormale hoeveelheden gassen maken dat de darminhoud niet meer efficiënt kan worden behandeld en dat het transport bemoeilijkt wordt. Mensen die aan colitis lijden vertonen een abnormale gevoeligheid voor een normale hoeveelheid lucht in de darmen.

Als men neiging heeft tot opzwelling:

• neem de tijd om rustig te eten, zodat u minder lucht mee inslikt
• kauw het voedsel goed fijn
• eet niet te veel of té vaak zetmeel- houdende producten : iedere hap zetmeel moet langdurig gekauwd worden en rijkelijk met speeksel vermengd worden.
• wees beperkt in het gebruik van droge vruchten
• combineer nooit zetmeel met suiker
• combineer nooit zetmeel met eiwit
• combineer nooit zetmeel met zuur
• wees bovendien matig met vet in een zetmeelmaaltijd.

Winderigheid

Dit ontsnappen van gassen via de anus (maar ook via de mond) gaat vaak gepaard met borrelende geluiden in de darm, grotere stoelgangfrequentie of zelfs diarree, en is meestal te wijten aan overdadige gisting van koolhydraten.

Vanwaar die abnormale gisting van koolhydraten?

Er zijn een aantal mogelijkheden, van verschillende aard:

organische aandoeningen, zoals:

• de gevolgen van een heelkundige ingreep aan maag of darm
• de overvloedige aanwezigheid van giardia’s (darmparasieten) of
• een tekort aan alvleesklierenzymen
• slechte eetgewoonten, zoals:
  • te veel vet en vezels eten (zetmelen, bonen, erwten, linzen, zetmeel- houdende produkten
  • een te grote hoeveelheid droge vruchten of dranken met zoetstoffen
  • het drinken van vruchtensap tijdens het eten
  • het innemen van medicijnen waarin lactulose zit, zoals laxativa.
  • algemeen teveel eten
  • teveel door elkaar eten
  • te snel eten
  • de maag de kans niet geven zich volkomen te ledigen door de maaltijden te snel op elkaar te laten volgen

Er bestaat een waterstof-ademtest om overmatige darmgisting objectief aan te tonen. Heeft men last van winderigheid, neem dan dezelfde voorzorgsmaatregelen als wat reeds beschreven werd voor opgeblazen gevoel.

En bovendien:

– beperk het gebruik van melk en melkproducten indien lactose-intolerantie is aangetoond

– vermijd drinken tijdens het eten om het leegmaken van de maag en het voedseltransport in de darm te vertragen.

Diarree

Buikloop wordt gekenmerkt door een versnelde doorgang van hot voedsel door de darm en een frequenteer, brijachtige of vloeibare stoelgang. Diarree is een symptoom. Behandeling ervan moet dus beginnen niet het opzoeken van de oorzaken. Die kunnen talrijk en zeer uiteenlopend van aard zijn. Zo gaan met diarree tal van ziekten gepaard, zoals:

de ziekte van Crohn, 

bepaalde goed- of kwaadaardige darmtumoren

bepaalde stoornissen van de endocçiene klieren.

Misbruik van medicijnen, vooral anti-Biotica die de darmflora wijzigen en laxeermiddelen die het darmslijmvlies irriteren, veroorzaken op den duur vaak terugkerende diarree. Maar de twee doodsoorzaken, waarover we het hier uitgebreider zullen hebben zijn: – enerzijds ontstekingen (infectie-oorzaken) en .- anderzijds de voeding.

 infectie-oorzaken

Heel wat virussen kunnen diarree teweegbrengen doordat zij het darm- slijmvlies aantasten. Dat is het geval voor de meeste diarree in onze streken, en vooral dan bij kinderen. Bacteriële diarree komt minder vaak voor bij ons maar zoveel te meer in de tropen – deze diarree is daar trouwens een van de doodsoorzaken van de kindersterfte.

Bacteriën zijn eencellige, autonome microben zonder bladgroen. Hun kern heeft geen membraan en telt slechts één chromosoom.Onder de microscoop worden ze zichtbaar.

Virussen zijn parasitaire kiemen die slechts een stukje chromosoom bevatten. Ze zijn zo klein dat ze nog door de gewone bacteriefilters glippen en slechts zichtbaar zin met een elektronenmicroscoop.

** Tyfeuze en paratyfeuze koorts zijn te wijten aan salmonella – en shigellabacteriën. Minder ernstige vormen daarvan hebben te maken met het eten van besmet voedsel. De ernstige vormen gaan gepaard met hevige koorts en echte uitputting. Beide veroorzaken diarree.

Opgelet : warmte en vochtigheid bevorderen de vermenigvuldiging van kiemen buiten het lichaam. Afwezigheid van drinkbaar water en overbevolking bevorderen de verspreiding van de ziekte. De beste preventie is persoonlijke hygiëne en hygiënische voeding.

** Cholera leek tot de medische geschiedenis te behoren (die zij in de vorige eeuwen trouwens met geregelde grote epidemieën in haar greep hield) maar is in het begin van de jaren .70 weer opgedoken. Sedertdien werden zowat overal in de tropen tal van epidemieën – met beperkte verspreiding – en alleenstaande gevallen gesignaleerd.

Deze ziekte wordt gekenmerkt door het feit dat de kiemen zich in hoofdzaak in de mens bevinden : een zieke verwijdert ze door zijn stoelgang en door braken. In een besmette bevolking leven heel wat gezonde dragers, d.w.z. mensen die de ziektekiemen dragen maar zelf niet ziek zijn.

Gelukkig zijn cholerabacillen slechts weinig besmettelijk : men moet al in heel erbarmelijke hygiënische omstandigheden leven en in niet te beste gezondheid verkeren om de ziekte te krijgen. Met een minimum aan voorzichtigheid lopen reizigers en toeristen in de tropen haast geen gevaar. In een acuut stadium veroorzaakt cholera hevige diarree : de zieke ”loopt” letterlijk leeg, verliest zeer veel vocht. Preventie is gebaseerd op algemene en persoonlijke hygiene.

** Reisdiarree (in de volksmond ”turista”) komt vaak voor. Men schat dat 50 zo van de reizigers die in een tropisch of subtropisch gebied aankomen, bij de aanvang van hun verblijf een periode van acute, maar niet bij iedereen even hevige diarree doormaken.

** Tot slot signaleren we dat verschillende parasieten, met name giardia’s, die vaak goed worden verdragen, darmstoornissen en diarree kunnen teweegbrengen.

Noteer : een gezond lichaam met een gezonde weerstand is zelden de prooi van bacteriën of parasieten !

Voedsel als oorzaak

Het gaat om niets minder dan een soort voedselvergiftiging, die trouwens vaak ook meespeelt bij reisdiarree. Ze komt bij ons vaak voor en is te wijten aan een gif dat door stafylokokken wordt afgescheiden. Die vermenigvuldigen zich in bereide schotels die te lang in de koelkast worden bewaard, in slecht ingevroren schotels, in ambachtelijk ingemaakt voedsel.

”Gevaarlijke” producten zijn : banketbakkersroom, koude schotels, vleeswaren, gebak met slagroom, en alle producten die door heel wat handen gaan.

Andere voedingsoorzaken kunnen we vinden in een soort intolerantie tegenover bepaalde voedingsproducten. M.n. ‘pancreasdiarree’ durft vaker voorkomen bij overdreven zet- meelgebruik, diverse extreme zuren en vetten.

Diarree is vaak, net als braken, een kans voor het overprikkelde systeem om de overlast buiten te ‘jagen’.

> Om diarree te voorkomen ..

Zit men in de voedings-verwerkingssector, let dan op de hygiëne van het personeel, van het kookmateriaal en de werkruimte.

Was de handen telkens u eetwaren hanteert. Altijd wanneer u uw neus snuit, hoest, niest, en wanneer u naar het toilet bent geweest.

Werk met de blote hand.

Rook niet wanneer u kookt.

Hou de koelkast volkomen zuiver.

Doe de vaat goed, spoel met zo heet mogelijk water.

De voorlaatste voorzorgsmaatregel die men moet nemen zodra er twijfel bestaat is de volgende : bedenk dat zuivelproducten, vlees, vis, producten waarin eieren verwerkt zijn enz. verdacht zijn. Ook producten waarin bereide champignons en peulvruchten zitten kunnen vaak voor problemen zorgen. De meeste fruit en groenten worden geschild of gepeld en vormen dus geen probleem.

Vlees, vis, schaaldieren en kreeftachtigen moeten goed gekookt zijn omdat ze altijd massale kolonies vuilnisbacteriën bevatten.

> Behandeling van goedaardige diarree

Een middelmatige diarree die met matige tussenpozen optreedt kan best reageren op een doodeenvoudige behandeling : rust en onthouding.

Men dient per dag ongeveer twee Liter te drinken om het verlies aan vocht te compenseren.

Wanneer men opnieuw honger voelt, mag men – mits men niet moet braken – lichte bouillon (groenten afkooksel) en thee drinken, eventueel ook verdund groentesoep. Rijst werkt goed, evenals bananen die nog niet te rijp zijn.

Ook kruiden kunnen helpen. Verder zijn er nog een heel aantal kruiden met adstringerende (samen- trekkende) eigenschappen. We moeten echter weten waarom de darm de spijsvertering beantwoordt met diarree, want dat gebeurt niet voor niets…

Klik de button hieronder om verder te leren…